IV SYNOD
ARCHIDIECEZJI
WARSZAWSKIEJ
SAKRAMENTY ŚWIĘTE
Sakramenty jako czynności Chrystusa
i Kościoła są znakami i środkami, przez które wyraża się
i wzmacnia wiara, oddawany jest kult Bogu i dokonuje się uświęcenie
człowieka (por. KPK 840).
Szafarze sakramentów, działający
w imieniu Chrystusa i Jego mocą,
muszą być do posługi sakramentalnej dobrze przygotowani i wykonywać ją
jako słudzy Kościoła,
w sposób określony w przepisach prawa i w księgach liturgicznych.
CHRZEST
-
Właściwym miejscem
przygotowania do Chrztu dziecka i jego sprawowania jest własna
parafia.
-
Chrzest dzieci odbywa się
w kościele parafialnym miejsca zamieszkania rodziców. Na Chrzest
w innym kościele parafialnym, jeśli istnieje słuszna przyczyna,
należy uzyskać zgodę proboszcza parafii zamieszkania.
-
Przed Chrztem dziecka rodzice
i chrzestni powinni uczestniczyć w katechezie przygotowawczej,
wprowadzającej w tajemnicę sakramentu i jego liturgię.
-
Dzieci ze związków
niesakramentalnych chrzci się w parafii miejsca zamieszkania
matki. Przed Chrztem należy przeprowadzić rozmowę z rodzicami
oraz kandydatami na chrzestnych, celem stwierdzenia, czy dziecko
będzie wychowane w wierze katolickiej. Gdy istnieje uzasadniona
nadzieja takiego wychowania, proboszcz wyraża zgodę na Chrzest,
przyjmując od rodziców i chrzestnych rękojmie na piśmie
sporządzone według ustalonego formularza. W wypadku rodziców
lekceważących własny udział w sakramentach świętych, Chrzest ich
dziecka należy odłożyć (zob. Aneks 11).
-
Dzieci, które doszły do
używania rozumu (7 lat), przygotowuje się do Chrztu w ramach
katechizacji i rocznego, parafialnego lub ponadparafialnego
katechumenatu. Należy zadbać, żeby dziecko nieochrzczone,
przygotowujące się z innymi dziećmi do Pierwszej Komunii
świętej, przyjęło Chrzest w terminie umożliwiającym
przystąpienie do Sakramentu Pokuty przed pełnym udziałem
w Eucharystii.
-
Na Chrzest osób, które
osiągnęły używanie rozumu i nie ukończyły czternastu lat, należy
uzyskać pisemną zgodę rodziców lub prawnych opiekunów. Przy
wyraźnym sprzeciwie jednego z rodziców bądź opiekunów należy
zwrócić się do ordynariusza miejsca.
-
Przygotowanie i Chrzest
dorosłych wymaga zgody ordynariusza miejsca i odbywa się
z zasady w parafii zamieszkania lub archidiecezjalnym ośrodku
katechumenatu. Jedynie w szczególnych i uzasadnionych
przypadkach możliwe jest odstąpienie od tej zasady.
-
Do pełnienia funkcji
chrzestnego wymagane jest ukończenie 16 lat, przyjęcie
Sakramentu Bierzmowania i życie zgodne z wiarą Kościoła.
-
Sprawdzenie, czy kandydat na
chrzestnego spełnia przepisane prawem warunki, należy do jego
proboszcza. On też wydaje stosowne zaświadczenie kandydatowi,
gdy Chrzest odbywa się poza własną parafią.
-
Z okazji chrztu swego dziecka
rodzice katoliccy oraz chrzestni powinni przystąpić do
Sakramentu Pokuty i przyjąć Komunię świętą.
-
W razie wątpliwości co do
faktu udzielenia lub ważności Chrztu, sprawę należy przedstawić
Kurii.
-
Chrzest zapisuje się
w księdze ochrzczonych zgodnie z kan. 877 KPK, opierając się na
cywilnym akcie urodzenia.
-
Na dokonanie zmian w akcie
chrztu należy zawsze uzyskać zezwolenie ordynariusza miejsca.
Sakrament Chrztu Świętego
Informacje dla Rodziców i
Rodziców Chrzestnych
"Chrzest
święty jest fundamentem całego życia chrześcijańskiego,
bramą życia w Duchu i bramą otwierającą dostęp do innych sakramentów.
Przez chrzest zostajemy wyzwoleni od grzechu i odrodzeni jako synowie
Boży,
stajemy się członkami Chrystusa oraz zostajemy wszczepieni w Kościół
i stajemy się uczestnikami jego posłania: „Chrzest jest sakramentem
odrodzenia przez wodę i w słowie".
(Katechizm Kościoła Katolickiego, nr 1213)
Chrzest w naszej parafii jest udzielany
w 2 i 4 niedzielę miesiąca podczas Mszy
św. o godz. 11.30.
W sytuacjach wyjątkowych (uroczystości parafialne czy narodowe),
rodzice informowani są podczas pierwszej rozmowy w kancelarii.
Konferencja dla rodziców i chrzestnych - przed Chrztem dziecka
- odbywa się w piątek poprzedzający niedzielę
uroczystości Chrztu św.
o godz. 19.00 w domu parafialnym "Arka".
Informacja dla
rodziców:
Po umówieniu w kancelarii terminu Chrztu św.,
należy zgłosić się do kancelarii
z dokumentami potrzebnymi do spisania akt Chrztu w księgach parafialnych
nie później niż tydzień przed Chrztem.
Dokumenty
potrzebne do Chrztu dziecka:
-
Odpis aktu urodzenia dziecka z USC,
-
Świadectwo zawarcia sakramentu małżeństwa,
-
Dane chrzestnych - imię/imiona, nazwisko,
wyznanie, wiek i adres zamieszkania,
-
Zaświadczenia chrzestnych z własnej parafii
zamieszkania, że są wierzący i praktykujący
i mogą zostać dopuszczeni do pełnienia godności rodzica
chrzestnego.
Do przyjęcia
zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
-
jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest
albo przez jego rodziców i posiada wymagane do tego kwalifikacje
oraz intencję pełnienia tego zadania;
-
ukończył szesnaście lat;
-
jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już
sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne
z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić;
-
jest wolny od jakiejkolwiek kary
kanonicznej;
-
nie jest ojcem lub matką przyjmującego
chrzest.
(Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 874,§1)
Chrzestnymi nie
mogą być:
-
osoby żyjące w związku niesakramentalnym;
-
osoby niewierzące i niepraktykujące;
-
osoby, które nie maja przyjętego sakramentu
Bierzmowania.
W przypadku dziecka ze związku
niesakramentalnego chrzest jest możliwy,
po spełnieniu odpowiednich warunków, jedynie w parafii zamieszkania
rodziców
(zob. IV Synod Archidiecezji Warszawskiej, Statut 246).
Z tego powodu należy zgłosić się do kancelarii parafialnej wcześniej.
PRZYGOTOWANIE
DO SAKRAMENTU MAŁŻEŃSTWA
Informacje dla
Narzeczonych
Przygotowanie bezpośrednie do sakramentu
małżeństwa obejmuje:
-
spisanie protokołu przedślubnego,
-
nauki przedślubne,
-
3 spotkania w parafialnej poradni
rodzinnej,
-
spotkanie z duszpasterzem,
-
spowiedzi przedślubne.
Protokół przedślubny
W celu spisania protokołu, trzy miesiące przed
ślubem oboje narzeczeni zgłaszają się
do kancelarii parafialnej w miejscu zamieszkania stałego
lub tymczasowego narzeczonej lub narzeczonego i przynoszą ze sobą:
-
dowody osobiste,
-
świadectwa chrztu (wypisane do 3 miesięcy
przed dniem przedłożenia w kancelarii),
-
3 kopie z USC stwierdzające stan wolny
narzeczonych (te dokumenty potrzebne są w celu zawarcia tzw.
ślubu konkordatowego, czyli ze skutkiem cywilnym. Są ważne 3
miesiące od daty wydania i muszą być aktualne w dniu ślubu. W
innym wypadku potrzebny jest dokument zawartego już związku
cywilnego,
-
świadectwo uczestnictwa w naukach
przedślubnych (nie jest to tożsame z katechezą w szkole
średniej) i 3 spotkaniach w parafialnej poradni rodzinnej.
Nauki przedślubne
Tą sprawą należy zająć się jak najszybciej. O
naukach należy już myśleć na rok przed ślubem.
W naszej diecezji obowiązują następujące formy katechezy
przedmałżeńskiej:
-
katechezy parafialne,
-
spotkania warsztatowe,
-
forma weekendowa - jeśli z poważnych racji
nie było możliwe powyższe przygotowanie (bliska data ślubu,
niemożliwość wspólnego uczestniczenia narzeczonych w katechezie
parafialnej, zamieszkiwanie poza granicami Polski).
3 spotkania w parafialnej
poradni rodzinnej
Do poradni zgłaszamy się po rozpoczęciu katechezy
przedmałżeńskiej.
Należy odbyć je w odpowiednich odstępach czasu.
Rozmowa duszpasterska
Jest rozbita, co najmniej na 2 etapy. Pierwsza
rozmowa w kancelarii parafialnej
ma charakter zapoznawczy i informacyjny. Narzeczeni zgłaszają chęć
wejścia w związek małżeński,
uzgadniają podstawowe sprawy związane ze swoim ślubem.
W międzyczasie mogą odbywać się kolejne spotkania, w zależności od
potrzeb.
Zawsze jednak powinno mieć miejsce drugie spotkanie
podsumowujące przygotowanie do ślubu.
Powinno odbyć się około tydzień przed ślubem. Duszpasterz sprawdza,
czy są skompletowane wszystkie dokumenty i załatwione wszystkie
formalności
potrzebne do zawarcia małżeństwa sakramentalnego.
Spowiedzi przedślubne
Każdy z narzeczonych (katolików) otrzymuje w czasie
spisywania protokołu przedślubnego
kartkę do spowiedzi. Pierwszą spowiedź należy odbyć po spisaniu
protokołu przedślubnego,
najpóźniej na miesiąc przed ślubem, drugą w dniach poprzedzających
zawarcie sakramentu małżeństwa.
Przystępując do spowiedzi należy uprzedzić kapłana, że jest to spowiedź
przedślubna.
Zapowiedzi
Informację o zamiarze zawarcia małżeństwa należy
podać do wiadomości publicznej,
dlatego wywiesza się komunikat, czyli zapowiedzi w parafiach
zamieszkania narzeczonych.
Zapowiedzi ogłasza się przez wywieszenie informacji na tablicy ogłoszeń
parafialnych
przez 8 dni (dwie niedziele i tydzień między nimi), bądź odczytanie ich
podczas ogłoszeń parafialnych
w kolejne 2 niedziele lub dni świąteczne nakazane.
"…Co
więc Bóg złączył, tego człowiek niech nie rozdziela !" (Mk 10,9)
PRZYGOTOWANIE DO BIERZMOWANIA
Przygotowanie do przyjęcia sakramentu bierzmowania rozpoczyna młodzież
parafialna pod koniec drugiej klasy gimnazjum. Okres przygotowania powinien
trwać przynajmniej rok. W tym czasie młodzież uczęszcza na cykliczne
spotkania które odbywają się w małych grupach formacyjnych, w czasie których
realizowany jest ustalony program mający pogłębić wiarę oraz wiadomości
kandydata. Ważną formą przygotowania jest także udział kandydatów w
praktykach religijnych (Msza Św., nabożeństwa, modlitwy, spowiedź) i różnych
formach duszpasterstwa (np. rekolekcje, katechezy) mających na celu ich
głębsze poznanie oraz zaznajomienie ich z życiem Kościoła.
SAKRAMENT BIERZMOWANIA
Sakrament bierzmowania wraz z chrztem i Eucharystią należy
do "sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego", którego jedność powinna
być zachowywana. Należy zatem wyjaśniać wiernym, że przyjęcie tego sakramentu
jest konieczne jako dopełnienie łaski. Istotnie, "przez sakrament
bierzmowania (ochrzczeni) jeszcze ściślej wiążą się z Kościołem, otrzymują
szczególną moc Ducha Świętego i w ten sposób jeszcze mocniej zobowiązani są, jako prawdziwi świadkowie Chrystusa, do szerzenia wiary słowem i uczynkiem oraz
do bronienia jej".
Bardzo wcześnie do gestu
wkładania rąk dodawano namaszczenie wonną oliwą
(krzyżmem), aby lepiej wyrazić dar Ducha Świętego. To
namaszczenie wyjaśnia imię "chrześcijanin", które znaczy "namaszczony" i bierze początek od
imienia samego Chrystusa, "którego Bóg namaścił Duchem Świętym" (Dz 10,
38). Na Zachodzie nazwa bierzmowanie (confirmatio) sugeruje, że ten sakrament utwierdza chrzest i
równocześnie umacnia łaskę chrzcielną.
Znaki i obrzędy
bierzmowania
Całe bogactwo znaczeniowe
namaszczenia oliwą można odnaleźć w życiu
sakramentalnym. Namaszczenie katechumenów olejem przed chrztem
oznacza oczyszczenie i umocnienie. Namaszczenie chorych wyraża uzdrowienie i
pociechę; namaszczenie krzyżmem świętym po
chrzcie, podczas bierzmowania i udzielania sakramentu
święceń jest znakiem konsekracji. Bierzmowanie sprawia, że chrześcijanie, to
znaczy ci, którzy zostali namaszczeni,
uczestniczą głębiej w posłaniu Jezusa Chrystusa i w pełni Ducha
Świętego, którą On posiada, aby całe ich życie wydawało "miłą Bogu wonność
Chrystusa".
Przez namaszczenie
bierzmowany otrzymuje "znamię", pieczęć Ducha
Świętego. Pieczęć jest symbolem osoby, znakiem jej
autorytetu, znakiem posiadania przedmiotu - niegdyś w taki sposób naznaczano żołnierzy
pieczęcią ich wodza, a także niewolników
pieczęcią ich pana. Pieczęć potwierdza autentyczność aktu prawnego
lub dokumentu, ewentualnie zapewnia jego
tajność.
Sam Chrystus mówi o sobie,
że Ojciec naznaczył Go swoją pieczęcią. Także chrześcijanin jest naznaczony pieczęcią:
"Tym zaś, który umacnia nas wespół z wami w
Chrystusie i który nas namaścił, jest Bóg. On też wycisnął
na nas pieczęć i zostawił zadatek Ducha w
sercach naszych" (2 Kor 1, 21-22). Pieczęć Ducha Świętego jest
znakiem całkowitej przynależności do Chrystusa i trwałego oddania się na Jego służbę, a także
znakiem obietnicy opieki Bożej podczas wielkiej próby eschatologicznej.
W obrządku rzymskim biskup
wyciąga ręce nad bierzmowanymi. Jest to gest, który od czasów apostolskich jest
znakiem daru Ducha. Biskup modli się o Jego
wylanie: Boże wszechmogący, Ojcze naszego Pana, Jezusa
Chrystusa, który odrodziłeś te sługi swoje przez
wodę i Ducha Świętego i uwolniłeś ich od grzechu,
ześlij na nich Ducha Świętego Pocieszyciela, daj im ducha mądrości i rozumu, ducha rady i
męstwa, ducha umiejętności i pobożności, napełnij ich duchem bojaźni Twojej. Przez
Chrystusa, Pana naszego.
Następuje istotny obrzęd
sakramentu. W obrzędzie łacińskim "sakramentu
bierzmowania udziela się przez namaszczenie krzyżmem na czole, którego
dokonuje się wraz z nałożeniem ręki i przez
słowa: (Accipe signaculum doni Spiritus Sancti - "Przyjmij znamię daru Ducha
Świętego").
Skutki bierzmowania
Jak wynika z samej
celebracji, skutkiem sakramentu bierzmowania
jest specjalne wylanie Ducha Świętego, jakie niegdyś stało się udziałem
Apostołów w dniu Pięćdziesiątnicy.
Bierzmowanie przynosi zatem
wzrost i pogłębienie łaski chrzcielnej:
- zakorzenia nas głębiej w
Bożym synostwie, tak że możemy mówić "Abba,
Ojcze!" (Rz 8,15); - ściślej jednoczy nas z Chrystusem; - pomnaża w nas dary Ducha Świętego; - udoskonala naszą więź z Kościołem; - udziela nam, jako prawdziwym świadkom
Chrystusa, specjalnej mocy Ducha Świętego do szerzenia i obrony wiary słowem i czynem, do mężnego wyznawania
imienia Chrystusa oraz do tego, by nigdy nie wstydzić się Krzyża.
Przypomnij sobie, że
otrzymałeś duchowy znak, "ducha mądrości i
rozumu, ducha rady i męstwa, ducha poznania i pobożności, ducha świętej
bojaźni", i zachowuj to, co otrzymałeś. Naznaczył cię Bóg Ojciec, umocnił cię Chrystus
Pan i "dał zadatek" Ducha.
Sakramentu bierzmowania,
podobnie jak chrztu, którego jest dopełnieniem,
udziela się tylko jeden raz. Wyciska on w duszy niezatarte duchowe znamię,
"charakter", który jest znakiem, że Jezus Chrystus naznaczył chrześcijanina
pieczęcią swego Ducha, przyoblekając go mocą z wysoka, aby był Jego
świadkiem.
Katechizm Kościoła
Katolickiego
|